Η Νέα Ιατρική των Συγκινήσεων (με ευεργετική άσκηση που φρενάρει το στρες)

Ο ρυθμός της καρδιάς μας και η εκμάθηση ελέγχου του στρες μέσα από συνειδητό άνοιγμα της καρδιάς είναι το μέσο για υγεία σωματική και ψυχική. Αυτό υποστηρίζουν γιατροί, αλλά και ειδικά κέντρα πρόληψης, επιβεβαιώνοντας παράλληλα πρακτικές διαλογισμού, γιόγκα και εναλλακτικής προσέγγισης της υγείας μας.

της Βίκυς Χρυσού

Επίσημες έρευνες, αλλά και η καθημερινή εμπειρία, φανερώνουν πως κατά τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μια ολοένα αυξανόμενη τάση για στρες, φοβίες και καταθλίψεις. Μάλιστα πρόσφατη αναφορά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρει την κατάθλιψη ως τη νούμερο ένα ασθένεια για το επόμενο διάστημα στη δυτική κοινωνία.,

Η κατάσταση τούτη αυξάνει ανάλογα και την ανάγκη για κατανόηση των αιτιών και ίαση της ασθένειας τούτης.,

Η συνήθης πρακτική καλεί τον πάσχοντα ή τους οικείους του στην αναζήτηση εκπαιδευμένων ψυχολόγων, ψυχοθεραπευτών και ψυχιάτρων, όπου πολύ συχνά η θεραπεία συνοδεύεται από ψυχοτρόπα φάρμακα, τα οποία είναι βέβαια κάποιες φορές αναγκαία, η πράξη όμως δείχνει, πως ακόμη συχνότερα οι ασθενείς ξανακυλούν στην κατάθλιψη μετά τη διακοπή τους ή καταβάλλονται από αυτοκτονικές τάσεις, οι οποίες προκαλούνται από τα ίδια τα φάρμακα… κι αυτό ακριβώς επειδή τα φάρμακα καταστέλλουν (αν το καταφέρνουν) μια σειρά συμπτωμάτων… αλλά δεν θεραπεύουν (όπως ακριβώς συμβαίνει και σε πολλούς άλλους τομείς της ιατρικής που προσπαθούν να θεραπεύσουν συμπτωματολογικά μονάχα το φυσικό μας σώμα..),

Σε αντίθεση με την ισχύουσα τακτική, ο νευρολόγος και ψυχίατρος David Servan-Schreiber περιγράφει 8 επιστημονικά ελεγμένες μεθόδους, οι οποίες είναι σε θέση να θεραπεύσουν αυτές τις μορφές ψυχικής ασθένειας, δίχως φάρμακα και πολυετείς ψυχοθεραπείες. Όπως αναφέρει ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου του με τίτλο “η Νέα Ιατρική των συγκινήσεων” η ακαδημαϊκή του εκπαίδευση και κατανόηση δέχτηκε πολύ ισχυρή πρόκληση όταν ήρθε σε επαφή με “εναλλακτικές” μεθόδους διάγνωσης και ίασης που χρησιμοποιούνται από πανάρχαια χρόνια στην Ανατολή (αναφέρεται συγκεκριμένα στο Νεπάλ όπου βρέθηκε) ή την επιτυχή και για την επιστήμη του εκπληκτικά ταχεία ανάκαμψη φίλων του που στηρίχθηκαν σε εναλλακτικές μεθόδους και απέρριψαν τη φαρμακευτική αγωγή.,

Ο David Servan-Schreiber παραδέχεται πως οι περισσότερες από αυτές τις ψυχικές καταστάσεις ξεκινούν κατά κύριο λόγο με το στρες στις διάφορες μορφές του και τους φόβους για το μέλλον, αλλά και τις σχέσεις μας με τους άλλους, οι οποίες επίσης επηρεάζονται από την ισορροπία μεταξύ ενστικτώδους και λογικής νοημοσύνης…,

Όπως χαρακτηριστικά το περιγράφει στις σύγχρονες κοινωνίες -όπου επικρατεί ο ανταγωνισμός και το στρες επίτευξης στόχων- έχουμε ξεχάσει να χρησιμοποιούμε το “φρένο” και ζούμε με συνεχώς πατημένο το “γκάζι”. Με τούτη τη μεταφορά εξηγεί μια βασική λειτουργία της καρδιάς μας, η οποία κλείνει σταδιακά και μέσω του στρες επιδρά στη φυσιολογία και λειτουργία του εγκεφάλου μας, με τον οποίο αλληλεπιδρά μέσω του συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. (Αναφέρει χαρακτηριστικά πως όπως τα έντερα, έτσι και η καρδιά με την πληθώρα των νευρώνων τους αποτελούν κάτι σαν αυτόνομους εγκεφάλους.)

,Γενικότερα δε εξηγεί πως το ίδιο το σώμα είναι ο χώρος που δρα ο λεγόμενος συναισθηματικός εγκέφαλος, γι΄αυτό και η επίδραση του στρες στο σώμα εμφανίζεται με διάφορε σωματικά προβλήματα όπως: ανεξήγητη κόπωση, πίεση, κρυολογήματα, δύσπνοια, πίεση στο στήθος, καρδιακές παθήσεις, προβλήματα στο στομάχι και τα έντερα κ.α. Οπότε κατανοούμε πως η υγεία μας σαν σύνολο εξαρτάται άμεσα από τη σχέση και την ισορροπία ανάμεσα στο συναισθηματικό και το νοητικό εγκέφαλο. Μάλιστα θεωρεί πως 3 πράγματα είναι απολύτως απαραίτητα για την αντιστροφή, την πρόληψη, αλλά και την πλήρη ισορροπία μας:,

• βελτίωση του καρδιακού ρυθμού,

• έλεγχος των φοβικών αισθήσεων,

• αύξηση της ζωτικότητας.

Μία πρώτη πολύ αποτελεσματική άσκηση την οποία προτείνει για να μάθουμε να πατάμε έγκαιρα το “φρένο” του στρες μέσω της ηθελημένης επίδρασης στην καρδιά, και την οποία δοκίμασε και επεξεργάστηκε το ίδιο το Hearth Math Institute είναι η ακόλουθη:,

,1. Κατ’ αρχήν καλούμαστε, όπως και σε κάθε άλλη μέθοδο χαλάρωσης, γιόγκα ή διαλογισμού, να στρέψουμε την προσοχή μας προς τα μέσα, ώστε να επιτρέψουμε καρδιά και νου να βρουν την ισορροπία τους και να συνεργαστούν αρμονικά. Συνήθως πετυχαίνει σχετικά εύκολα τούτο αν εισπνεύσουμε και εκπνεύσουμε αργά και βαθειά δύο φορές. Πιο αποτελεσματικές είναι οι αναπνοές αυτές, εάν,

• αρχίσουμε να εισπνέουμε από τη μύτη, γεμίζοντας πρώτα την κοιλιακή χώρα και μετά τους πνεύμονες και

  Διαφήμιση

• ,αν εκπνεύσουμε πλήρως αδειάζοντας επίσης πρώτα την κοιλιά και μετά τους πνεύμονες εκπνέοντας από το στόμα. (Με την απλή αυτή διαδικασία μεταφέρεται η “εντολή” στο παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα να πατήσει το “φρένο”.)

,2. Σε αντίθεση με τις σχολές διαλογισμού της ανατολής που χρησιμοποιούν την ίδια τεχνική προκειμένου να “αδειάσει πλήρως η συνείδηση” μας… και άρα επιμένουν για περισσότερο χρόνο στις αναπνοές, η άσκηση αυτή έχει σαν στόχο της της επίτευξη ενός αρμονικού, με συνοχή, καρδιακού παλμού, ο οποίος επιτρέπει και στον εγκέφαλο να λειτουργεί άψογα.,

,Έτσι μετά την σταθεροποίηση με τις αναπνοές, στρέφουμε αμέσως την προσοχή μας στην περιοχή της καρδιάς.,

• Σε τούτο το βήμα φανταζόμαστε σαν να εισπνέουμε και εκπνέουμε μέσα από την καρδιά μας (ή το κέντρο του στήθους μας), καθώς συνεχίζουμε να παίρνουμε βαθιές και απαλές ανάσες.,

• ,Βοηθά να φανταστούμε πως η αναπνοή μας προσφέρει το απαραίτητο οξυγόνο που εισρέει στο σώμα μας και η εκπνοή αποσύρει από μέσα μας κάθε είδους απορρίμματα. Η καρδιά μας κυριολεκτικά λούζεται σε αυτό το ευεργετικό μπάνιο οξυγόνου, σαν ένα μικρό παιδί που ευχαριστιέται ένα ζεστό λουτρό στην μπανιέρα.,

3. Στο τρίτο βήμα αρχίζουμε να γνωρίζουμε την αίσθηση ζεστασιάς και διεύρυνσης στην περιοχή του στήθους. Η καρδιά μας, μετά από πολλά χρόνια συναισθηματικής και στρεσογόνας μεταχείρισης μοιάζει με μικρό, φοβισμένο ζώο και χρειάζεται το χρόνο της για να νιώσει εμπιστοσύνη και ανοίγει πολύ σιγά.,

• ,Στο βήμα τούτο αρχικά η αίσθηση της ζεστασιάς και της διεύρυνσης είναι αμυδρή, ωστόσο όσο επιμένουμε και συνεχίζουμε να εξασκούμε αυτό τον μυ, τόσο πιο πολύ θα διευρύνεται.

• ,Βοηθά ιδιαίτερα να χρησιμοποιήσουμε εδώ την αίσθηση της βαθιάς ευγνωμοσύνης ή της ηθελημένης εστίασςη στη χαρά και ευχαρίστηση μιας συγκεκριμένης στιγμής στο παρελθόν. Π.χ. Μια ηλιόλουστη μέρα μπροστά στη θάλασσα, το χαμόγελο ενός μικρού παιδιού ή η ευχαρίστηση από κάποιο μας επίτευγμα.,

• ,Όταν απλωθεί στο πρόσωπο μας ένα απαλό αυθόρμητο χαμόγελο, το οποίο ακολουθούν οι μύες στις άκρες των ματιών (γιατί τότε μόνον είναι αληθινό!) έχουμε φτάσει στο επιδιωκόμενο σημείο “συνοχής/ αρμονίας”,

,(Την άσκηση ετούτη μπορούμε σταδιακά να μάθουμε να εκτελούμε, όχι αποσυρρόμενοι στην ησυχία μας, αλλά κερδίζοντας την ηρεμία μας την ώρα που αντιμετωπίζουμε μια στρεσογόνα κατάσταση. Όσο την εφαρμόζουμε τόσο πιο γρήγορα θα μπορούμε μέσα σε ένα-δύο λεπτά να ανακτούμε την ψυχραιμία μας και έτσι να αντιδράσουμε όμορφα ακόμη κι αν μας επιτίθεται εκείνη την ώρα ένας κακοδιάθετος ή δύστροπος πελάτης ή ο προϊστάμενος μας… )

,Όπως έχουν δημοσιεύσει οι επιστήμονες του Hearth Math σε έρευνα τους, αρκεί και μόνο η ανάμνηση μιας ευχάριστης στιγμής, για να περάσει η καρδιά μας από ένα χαοτικό χτύπο, σε ένα χτύπο αρμονίας και συνοχής. Τούτη η κατάσταση μεταφέρεται τάχιστα στο συναισθηματικό μας εγκέφαλο (λιμβικό σύστημα), την οποία εκλαμβάνει σαν σήμα πως όλα είναι καλά στη φυσιολογία μας.,

Ο συναισθηματικός εγκέφαλος με τη σειρά του δυναμώνει αυτό το μήνυμα ενισχύοντας τον αρμονικό χτύπο της καρδιάς μας. Αυτή η αλληλεπίδραση μεταξύ καρδιάς και εγκεφάλου μαθαίνεται σε οποιαδήποτε ηλικία και με λίγη εξάσκηση μπορούμε να πετύχουμε αρμονία στο ρυθμό της καρδιάς μέχρι και για μισή ώρα. Κατ’ επέκταση, μέσω της αρμονίας καρδιάς-εγκεφάλου σταθεροποιείται το αυτόνομο νευρικό σύστημα (δηλαδή επέρχεται η ισορροπία ανάμεσα στο συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό). Μόλις πετύχουμε αυτή την ισορροπία είμαστε πλέον σε θέση να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε κατάσταση, καθώς στη διάθεση μας πέρα από το λογικό αναλυτικό νου, θα έχει ανοιχτεί η σοφία της καρδιάς-η διαίσθηση μας.,

Μάλιστα κατά τη διάρκεια της παραπάνω άσκησης μπορούμε να λάβουμε άμεσα τη σωστή για εμάς απάντηση για οποιοδήποτε ερώτημα μας αφορά, παρακολουθώντας την αντίδραση της καρδιάς μας μετά το ερώτημα. Αν διατηρεί την ζεστασιά και το άνοιγμα της η απάντηση είναι θετική, αν αντίθετα ταράσσεται και κλείνει… η απάντηση του συναισθηματικού μας εγκεφάλου είναι αρνητική. Και γιατί είναι τούτο σημαντικό να το γνωρίζουμε; Επειδή πολύ απλά όταν η λογική μας δεν υποστηρίζεται από τη διαίσθηση μας… ειδικά αν υπάρχει αντίθεση ανάμεσα σε καρδιά και νου, το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό.,

Κι αυτό το σημείο είναι ίσως το πιο σημαντικό για την εποχή μας, όπου η λογική έχει αναχθεί σε απόλυτο “βασιλιά” στις ζωές μας… αρρωσταίνοντας μας εν αγνοία μας.,

Θα επανέλθω και με άλλες ευεργετικές πρακτικές που βοηθούν να αναλάβουμε την υγεία μας προλαβαίνοντας ή αποκαθιστώντας σωματικές διαταραχές που προκαλούνται από το Νο 1 εχθρό μας: το χρόνιο στρες… βασισμένες στον ίδιο ιατρό με την ελπίδα, πως θα εξασκηθείτε από σήμερα, εφαρμόζοντας την παραπάνω άσκηση για να δείτε σύντομα τη διαφορά!

Και να θυμάστε: H ήρεμη καρδιά… πάει χέρι-χέρι με τη νοητική διαύγεια!,