Επίσκεψη στο χωριό – Οι κίνδυνοι για τα παιδιά της πόλης

Γράφει ο Αναστάσιος Δ. Χατζής, Παιδίατρος – Εντατικολόγος, Διευθυντής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Παιδιών του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

Το χωριό αποτελεί συνήθη καλοκαιρινό προορισμό και πολλά παιδιά επισκέπτονται με τους γονείς τους της ιδιαίτερης πατρίδας τους, που συνήθως βρίσκεται σε ορεινές ή ημιορεινές περιοχές της χώρας μας.

Τα παιδιά αυτά, μεγαλωμένα μέσα σε κλειστούς χώρους δεν έχουν εμπειρίες από τη ζωή κοντά στη φύση και ως εκ τούτου κατέχουν μεγαλύτερη ή μικρότερη άγνοια των πιθανών κινδύνων. Έτσι είναι επιρρεπή στα διάφορα ατυχήματα, που οδηγούν συνήθως σε ελαφρές και σπανιότερα σε σοβαρές κακώσεις.

Για όλα αυτά υπάρχει και η πρόληψη, που απαιτεί γνώση και σύνεση, ώστε τα παιδιά να μην υπερβαίνουν τα όριά τους, και η αντιμετώπιση, που αφορά στην παροχή πρώτων βοηθειών, για τις οποίες θα πρέπει να έχει προηγηθεί η ανάλογη εκπαίδευση και να διατίθεται ο απαραίτητος εξοπλισμός.

Παρακάτω παρατίθενται μερικά είδη ατυχημάτων και ο τρόπος αντιμέτωπισής τους.

Πτώση από ύψος (π.χ. από βράχια και δέντρα)

Είναι τα πιο πιθανά μέρη από τα οποία μπορεί ένα παιδί να πέσει. Οι κακώσεις, που μπορούν να προκληθούν, από τις πιο ελαφρές μέχρι τις πιο σοβαρές, είναι:

• Εκδορές – Μώλωπες

Αποτελούν τις πιο συνηθισμένες κακώσεις, που αντιμετωπίζονται με καλό πλύσιμο και αντισηπτικό καθάρισμα.

• Πιο σοβαρά τραύματα, όπως κόψιμο ή θλάση, εξάρθρωση ή κάταγμα.

Απαιτούν άμεση εξέταση και αντιμετώπιση σε νοσοκομείο, ίσως και νοσηλεία.

• Κρανιοεγκφαλική κάκωση (ΚΕΚ)

Πρόκειται για την πιο σοβαρή βλάβη, που μπορεί να προκληθεί είτε από πτώση είτε από κατ’ ευθείαν πλήξη, όπως κατά τη διάρκεια επικίνδυνων παιχνιδιών. Η ΚΕΚ μπορεί αρχικά να διαφύγει της προσοχής, καθώς ακόμη και σοβαρές μορφές της μπορεί να μη δώσουν άμεσα συμπτώματα. Οπότε με κάθε κτύπημα στο κεφάλι θα πρέπει να ζητείται ιατρική συμβουλή, ακόμη και σε παιδιά με πλήρη επαφή.

Η αντιμετώπιση είναι καθαρά νοσοκομειακή, άρα καμιά καθυστέρηση δε δικαιολογείται, γιατί μπορεί ν’ αποβεί μοιραία…

Δάγκωμα σκύλου και γρατζούνισμα από γάτα

Πέραν του τραύματος και της αιμορραγίας που επιφέρουν τα δόντια και τα νύχια τους, έχουν μικρόβια, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές (τοπικές ή συστηματικές) λοιμώξεις. Γι’ αυτό θα πρέπει πάντοτε να γίνεται επιμελής καθαρισμός και χορήγηση αντιβιοτικών, κατόπιν ιατρικής συμβουλής.

Το πρόβλημα της λύσσας αφορά κυρίως στα άγρια ζώα, όπως την αλεπού και το λύκο, που όμως σπάνια πλησιάζουν σε κατοικημένες περιοχές. Μπορεί όμως να έχουν έρθει σε επαφή με κατοικίδιο ζώο. Αν δούμε νεκρό ζώο, δεν το αγγίζουμε, γιατί μπορεί να έχει λύσσα.

Δάγκωμα φιδιού

Λίγα φίδια στη χώρα μας είναι δηλητηριώδη. Όμως και τα μη δηλητηριώδη φίδια μπορούν να προκαλέσουν αλλεργική και φλεγμονώδη αντίδραση με οίδημα και πόνο, που απαιτεί αντιμετώπιση με αντιϊσταμινικά και στεροειδή.

Η χορήγηση αντιοφικού ορού ενδείκνυται όταν υπάρχουν συστηματικές επιπτώσεις κυρίως στο κυκλοφορικό σύστημα, οπότε το θύμα χρειάζεται νοσοκομειακή νοσηλεία για την αντιμετώπιση της κυκλοφορικής ανεπάρκειας.

Νυγμός σκορπιού

Στη χώρα μας, ο νυγμός του σκορπιού συνήθως προκαλεί μόνο τοπικό οίδημα και έντονο πόνο, που μπορεί να αντιμετωπιστεί με τοπική αναλγητική αλοιφή. Τα αλλεργικά άτομα θα πρέπει να τυγχάνουν ειδικής προσοχής και θα πρέπει πάντα να έχουν μαζί τους την ειδική σύριγγα με αδρεναλίνη για ενδομυϊκή χορήγηση.

Τρύπημα από αιχμηρά αντικείμενα

Συνήθως δεν προκαλεί μεγάλη βλάβη, μπορεί όμως να αποτελέσει την αιτία τετάνου, γιατί συνήθως πρόκειται για σκουριασμένες πρόκες ή σίδερα, που είναι εκτεθειμένα σε υλικά που αναπτύσσεται το κλωστηρίδιο του τετάνου (κοπριά). Θα πρέπει να γίνεται επιμελής καθαρισμός, αντιτετανικός ορός και αντιτετανικό εμβόλιο, πάντοτε με τη συμβουλή του Παιδιάτρου.

Επαφή με φυτοφάρμακα

Είναι αυτονόητο ότι τα παιδιά δε θα πρέπει να πηγαίνουν ασυνόδευτα σε αγρούς και καλλιέργειες. Αν παρόλα αυτά το παιδί έλθει σε δερματική επαφή με φυτοφάρμακο θα πρέπει να γίνεται επιμελής καθαρισμός μετά από αφαίρεση όλων των ρούχων και επικοινωνία με το Κέντρο Δηλητηριάσεων για τις ειδικές οδηγίες.

Οι έφηβοι στις διακοπές συχνά καταναλώνουν ποσότητες αλκοολούχων ποτών. Είναι κι αυτό μία συνέπεια της απαλλαγής τους από δεσμεύσεις και υποχρεώσεις καθώς και της συμμετοχής τους σε γιορτές.

Η αντιμετώπιση της μέθης, αν δε μπορεί να προληφθεί, θα πρέπει κυρίως να έχει ως στόχο την προστασία του παιδιού από ατυχήματα.

Θεραπευτικά δίνεται έμφαση στην καλή ενυδάτωση του παιδιού λόγω της υπεροσμωτικότητας της αλκοόλης, στην καταπολέμηση της κεφαλαλγίας με αναλγητικά καθώς και στην ανάπαυση και τον ύπνο.

Τροφική δηλητηρίαση

Εκδηλώνεται είτε ως γαστρίτιδα με συνεχείς εμέτους, οπότε συνήθως το αίτιο είναι η τοξίνη του σταφυλοκόκκου και αντιμετωπίζεται με κλασματική χορήγηση υγρών, είτε ως γαστρεντερίτιδα με εμέτους και διάρροιες, οπότε συνήθως είναι ιογενούς αιτιολογίας και σπανιότερα μικροβιακή. Η ιογενής είναι πιο ήπια και δεν απαιτεί ειδική θεραπεία εκτός από την κλασματική χορήγηση υγρών και δίαιτα, ενώ η μικροβιακή, με πιο συνηθισμένα αίτια τη σαλμονέλλα και τη σιγκέλλα, χρειάζεται οπωσδήποτε νοσηλεία και αντιβιοτική αγωγή.

Ευχόμαστε καλό και ασφαλές καλοκαίρι σε παιδιά και γονείς!